Investeren in een leven lang leren
De krapte op de arbeidsmarkt binnen de print- en signindustrie wordt steeds voelbaarder. Gespecialiseerde vakmensen zijn moeilijk te vinden, en de instroom vanuit het beroepsonderwijs blijft ver achter bij de vraag vanuit de markt. Tegelijkertijd staat onze maatschappij voor een demografische uitdaging: vergrijzing.
Uit cijfers van Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat op 1 januari 2025 ongeveer 20,8 % van de Nederlandse bevolking 65 jaar of ouder is. De prognose is dat dit aandeel in 2035 oploopt naar circa 24,4 % en in 2040 zelfs 25,1 %.
Het aantal studenten dat kiest voor een technische of creatieve maakopleiding daalt al jaren, terwijl de industrie juist versneld innoveert. Nieuwe technieken, duurzame materialen, robotisering en digitalisering vragen om goed opgeleide professionals die met deze veranderingen kunnen omgaan.
Daarom richten steeds meer bedrijven zich op zij-instromers en her-intreders — waardevolle groepen die met de juiste begeleiding nieuwe energie brengen.
Maar in die zoektocht naar nieuw talent zouden we bijna de belangrijkste groep vergeten: onze huidige medewerkers.
Zij vormen de kern van onze bedrijven. Hun kennis, ervaring en vakmanschap zijn onmisbaar. Toch vraagt de snel veranderende praktijk om voortdurende bijscholing. Technologie, software en markteisen ontwikkelen zich zó snel, dat stilstand al snel achterstand betekent.

En we werken steeds langer door. De gemiddelde pensioenleeftijd in Nederland ligt steeds hoger: in 2022 ging de gemiddelde werknemer met 65,6 jaar met pensioen. In 2023 was zelfs 74 % van de werknemers op of boven de 65 jaar toen ze met pensioen gingen; tien jaar eerder (2013) was dat nog 43 %. Voor de leeftijdsgroep 55–64 jaar is de werkgelegenheidsgraad in Nederland circa 75,3 % (december 2024).
Hier komt het programma “Een leven lang leren” in beeld als een strategisch investering.
Dit programma stimuleert medewerkers én werkgevers om continu te blijven ontwikkelen. Niet alleen door traditionele opleidingen, maar ook via korte modules, praktijkgerichte trainingen, kennisdelingssessies en mentoring binnen het bedrijf.
Zo wordt leren onderdeel van de dagelijkse werkcultuur in plaats van een eenmalige activiteit.
Bedrijven die “Een leven lang leren” omarmen, merken dat medewerkers meer betrokken raken, zich verantwoordelijk voelen voor hun eigen groei en innovatie sneller omarmen.
Regelingen en subsidies voor LLO (een Leven Lang Leren)
- Via SER-thema “Leven Lang Ontwikkelen” is een overzicht beschikbaar van subsidieregelingen, fondsen en financiële instrumenten voor werkgevers en werknemers.
- Wet NLQF – Wet van 26 juni 2024 tot vaststelling van regels voor het Nederlands kwalificatieraamwerk voor een leven lang leren is door de eerste kamer aangenomen en wordt dus definitief geïmplementeerd.
- Voorbeelden:
- SLIM‑regeling: subsidie voor ondernemers die willen investeren in ontwikkelen van medewerkers (bijv. opleidings- en ontwikkelplannen).
- Levenlanglerenkrediet: lening voor personen (tot 57 jaar) die een opleiding willen volgen, maar geen recht meer hebben op reguliere studiefinanciering.
- Voor werkgevers is dit belangrijk: er liggen uitvoerbare financiële voordelen om het programma “een leven lang leren” actief te ondersteunen.
Ze creëren een organisatie waarin kennis wordt gedeeld, nieuwe technologie wordt benut en vakmanschap zich blijft vernieuwen.
De toekomst van onze industrie ligt dus niet alleen bij nieuwe aanwas, maar vooral bij de blijvende ontwikkeling van de mensen die er nú al zijn.
Door te investeren in hun groei, versterken we niet alleen het individu, maar ook het collectieve vakmanschap van de gehele branche.
Een leven lang leren is geen luxe — het is de sleutel tot een duurzame en veerkrachtige print- en signindustrie.


